Ôn thi TN – Địa lí VN- Chủ đề 2: Địa Lí Dân Cư
BÀI 6: ĐÔ THỊ HÓA Ở VIỆT NAM
1- Trình bày những đặc điểm của đô thị hóa ở nước ta?
a- Quá trình đô thị hóa ở nước ta diễn ra chậm chạp, trình độ đô thị hóa thấp.
+ Từ thế kỷ III trước công nguyên, và trong suốt thời kỳ phong kiến ở nước ta mới chỉ hình thành một số đô thị quy mô nhìn chung còn nhỏ như: Phú Xuân, Hội An, Đà Nẵng…
+ Thời Pháp thuộc công nghiệp chưa phát triển. Đến những năm 30 của thế kỷ XX mới có một số đô thị lớn như: Hà Nội, Hải Phòng, Nam Định…
+ Từ sau cách mạng tháng 8 năm 1945 đến năm 1954 quá trình đô thị hoá diễn ra chậm, các đô thị không có sự thay đổi nhiều.
+ Từ năm 1954 đến năm 1975 đô thị phát triển theo 2 xu hướng khác nhau: ở Miền Nam, chính quyền Sài Gòn đã dùng “Đô Thị Hoá ” như một biện pháp để dồn dân phục vụ chiến tranh. ở Miền Bắc đô thị hoá gắn liền với quá trình công nghiệp hoá trên cơ sở các đô thị đã có. Từ năm 1965 đến năm 1972, các đô thị bị chiến tranh phá hoại, quá trình đô thị hoá chững lại.
+ Từ năm 1975 đến nay, quá trình đô thị hoá có chuyển biến khá mạnh, đô thị hoá được mở rộng và phát triển nhanh hơn, đặc biệt là các đô thị lớn. Tuy nhiên cơ sở hạ tầng của các độ thị ( giao thông, điện nước…) vẫn còn ở mức độ thấp so với các nước trong khu vực, thế giới.
Ảnh minh họa: Nạn ùn tắc giao thông tại các Tp lớn
b- Tỷ lệ dân thành thị tăng.
+ Năm 1990 dân số thành thị nước ta mới chỉ đạt 19.5% thì đến năm 2005 con số này đã tăng lên 26.9%.
+ Tuy nhiên, tỷ lệ dân số đô thị còn thấp so với các nước trong khu vực.
c- Phân bố đô thị không đều giữa các vùng.
+ Trung du miền núi Bắc Bộ có số lượng đô thị nhiều nhất nước ta , tuy nhiên ở đây chủ yếu là các đô thị vừa, nhỏ, số lượng đô thị nhiều thứ 2, thứ 3 là: ĐBSH, ĐBSCL.
+ Đông Nam Bộ là vùng có quy mô đô thị lớn nhất ở nước ta.
2- Ảnh hưởng của đô thị hóa đối với sự phát triển kinh tế – xã hội?(Tác động)
a. Tích cực
– Các đô thị có ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển kinh tế xã hội của các địa phương, các vùng trong nước. Năm 2005, khu vực đô thị đóng góp 70.4% GDP cả nước, 84% GDP công nghiệp- xây dựng, 87% GDP dịch vụ, 80% ngân sách Nhà nước.
– Là thị trường tiêu thụ sản phẩm, là nơi sử dụng lực lao động có trình độ chuyên môn sâu, có sức hút đối với đầu tư và tạo ra động lực cho sự tăng trưởng và phát triển.
– Tạo ra nhiều việc làm và thu nhập cho người lao động.
b. Tiêu cực
– Tuy nhiên, đô thị hóa cũng nảy sinh những hậu quả cần phải có kế hoạch khắc phục như: ô nhiễm môi trường, an ninh, trật tự xã hội…