Bài 10: TRUNG QUỐC CUỐI THẾ KỈ XIX –ĐẦU THẾ KỈ XX
(tiếp theo)
III. Cách mạng Tân Hợi 1911.
* Tôn Trung Sơn và học thuyết Tam dân:
– Tháng 8-1905, Tôn Trung Sơn cùng với các đồng chí thành lập Trung Quốc Đồng minh hội, đề ra học thuyết Tam dân nhằm: “Đánh đổ triều Mãn Thanh, khôi phục Trung Hoa…”
* Nguyên nhân:
– Ngày 9-5-1911, chính quyền Mãn Thanh ra sắc lệnh “Quốc hữu hoá đường sắt”, bán rẽ quyền lợi dân tộc.
* Diễn biến:
– Ngày 10-10-1911, Cách mạng bùng nổ và giành thắng lợi ở Vũ Xương.
– Ngày 29-12-1911, thành lập Trung Hoa Dân quốc và bầu Tôn Trung Sơn làm Tổng thống.
– Tháng 2-1912, Tôn Trung Sơn mắc sai lầm là thương lượng với Viên Thế Khải đồng ý nhường cho ông lên làm Tổng thống, cách mạng Tân Hợi chấm dứt.
* Ý nghĩa:
– Là cuộc cách mạng dân chủ tư sản, lật đỗ chế độ phong kiến chuyên chế. Thành lập Trung Hoa Dân quốc.
– Tạo điều kiện cho kinh tế TBCN phát triển.
– Ảnh hưởng đến phong trào giải phóng dân tộc ở châu Á.
* Hạn chế:
Cuộc cách mạng không nêu vấn đề đánh đuổi đế quốc, không tích cực chống phong kiến, không giải quyết được vấn đề ruộng đất cho nông dân.
