Trung Quốc ( LS 9 )

Chuyên đề 2: CÁC NƯỚC Á – PHI- MĨ LA TINH TỪ NĂM 1945 ĐẾN NAY.

2. Trung Quốc.

a. Sự hình thành nước cộng hoà nhân dân Trung Hoa.

 – Trước chiến tranh là nước nửa  thuộc địa, nửa phong kiến  của các nước đế quốc. Năm 1937, Nhật xâm lược Trung Quốc , đến năm 1945, cuộc kháng chiến chống Nhật kết thúc. Từ năm 1946- 1949, ở Trung Quốc diễn ra cuộc nội chiến giữa tập đoàn phản động Quốc dân Đảng và lực lượng cách mạng do Đảng cộng sản lãnh đạo. Cuối cùng tập đoàn Tưởng Giới Thạch đã thua chạy ra đảo Đài Loan.

– Ngày 1-10- 1949, tại quảng trường Thiên An Môn của thủ đô Bắc Kinh, chủ tịch Mao Trạch Đông đã tuyên bố với thế giới sự ra đời của nước cộng hoà nhân dân Trung Hoa.

Ý nghĩa: Kết thúc 100 năm đô hộ của đế quốc và 1000 nô dịch của phong kiến, đưa đất nước Trung Quốc bước vào kỉ nguyên mới: độc lập dân tộc gắn liền với CNXH. Đối với thế giới, nước Cộng hoà Nhân dân Trung Hoa ra đời đã tăng cường cho phe XHCN và làm cho hệ thống CNXH được nối liền từ châu Âu sang châu Á.

b. Thành tựu của Trung Quốc trong mười năm đầu xây dựng chế độ mới.

    * Bối cảnh lịch sử:

    Từ năm 1959 – 1978, đất nước Trung Quốc lâm vào thời kì biến động toàn diện. Chính điều này đòi hỏi Đảng và Nhà nước Trung Quốc phải đổi mới để đưa đất nước đi lên. Tháng 12-1978, Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc đề ra đường lối cải cách – mở cửa: Đường lối mới. Chủ trương xây dựng CNXH mang màu sắc Trung Quốc, lấy phát triển kinh tế làm trung tâm, thực hiện cải cách mở cửa.

    * Thành tựu:

  – Từ năm 1950, nhân dân Trung Quốc tiến hành khôi phục kinh tế cải tạo công thương nghiệp tư bản tư doanh, xây dựng nền công nghiệp dân tộc, phát triển văn hoá , giáo dục. Đến năm 1952, công cuộc khôi phục kinh tế hoàn thành thắng lợi , sản lượng công nghiệp đã vượt mức trước chiến tranh.

– Trong những năm 1953- 1957, Trung Quốc thực hiện kế hoạch 5 năm đầu tiên. Nhờ những cố gắng của nhân dân Trung Quốc và sự giúp đỡ to lớn của LX, kế hoạch năm năm lần thứ nhất đã thu được nhiều thành tựu đáng kể. Kinh tế giáo dục của Trung Quốc đã có những tiến bộ vượt bậc. 1957, sản lượng công nghiệp tăng 140%, nông nghiệp tăng 25% so với năm 1952.

Nhận xét các thành tựu của Trung Quốc :

+ Kinh tế phát triển nhanh chóng, đạt tốc độ tăng trưởng cao nhất thế giới (GDP tăng 9,6%).

+ Đạt nhiều thành tựu trong phát triển khoa học kỹ thuật, phóng tàu, đưa người lên vũ trụ để nghiên cứu KHKT (Là nước thứ 3 trên thế giới)

 + Đời sống nhân dân được nâng cao rõ rệt.

 + Chính trị-xã hội: ổn định, uy tín, địa vị quốc tế của Trung Quốc  được nâng cao.

* Đối ngoại: Trung Quốc thi hành chính sách đối ngoại tích cực, góp phần củng cố hoà bình và thúc đẩy sự phát triển xã hội, địa vị của Trung Quốc đã được nâng cao trên trường quốc tế.

+ Bình thường hoá quan hệ quốc tế, mở rộng quan hệ hữu nghị, hợp tác,thu hồi Hồng Công, Ma Cao.

+ Có quan hệ tốt với Việt Nam, các vị nguyên thủ quốc gia đã đến thăm 2 nước, thực hiện 16 chữ vàng: “Láng giềng hữu nghị, hợp tác toàn diện, ổn định lâu dài, hướng tới tương lai”

* Ý nghĩa:

    Khẳng định tính đúng đắn của đường lối đổi mới của Trung Quốc, góp phần củng cố sức mạnh và địa vị của trung Quốc trên trường quốc tế, đồng thời tạo điều kiện cho Trung Quốc hội nhập với thế giới trên tất cả các lĩnh  vực của đời sống xã hội và ngược lại thế giới có cơ hội tiếp cận với một thị trường rộng lớn đầy tiềm năng như Trung Quốc.

c. Hai mươi năm đầy biến động( 1959- 1978)

* Về kinh tế:

– Thực hiện đường lối “ Ba ngọn cờ hồng” đỉnh cao là phong trào “đại nhảy vọt”.

 Nền kinh tế đất nước rơi vào tình trạng hỗn loạn , sản xuất giảm sút nghiêm trọng , đời sống nhân dân vô cùng khó khăn.

* Về chính trị:

Nội bộ ban lãnh đạo Đảng và nhà nước Trung Quốc xuất hiện nhiều bất đồng về đường lối, tranh giành quyền lực gay gắt. Đỉnh cao là cuộc “ Đại cách mạng văn hoá vô sản”, diễn ra trong những năm 1966- 1968. Cuộc đại cách mạng văn hoá vô sản đã gây nên hậu quả nghiêm trọng trong đời sống vật chất tinh thần của nhân dân.

d. Công cuộc cải cách mở cửa( từ năm 1978 đến nay).

– Tháng 12- 1978, Trung Quốc đề ra đường lối đổi mới, mở đầu cho công cuộc cải cách kinh tế- xã hội của đất nước.

* Nội dung của đường lối đổi mới:

– Xây dựng chủ nghĩa xã hội mang màu sắc Trung Quốc, lấy phát triển kinh tế làm trung tâm, thực hiện cải cách mở cửa nhằm mục tiêu hiện đại hoá đất nước, đưa đất nước Trung Quốc trở thành một quốc gia giàu mạnh văn minh.

* Thành tựu:

– Sau hai mươi năm đổi mới, nền kinh tế Trung Quốc đã phát triển nhanh chóng tốc độ tăng trưởng cao nhất thế giới

– Tổng sản phẩm trong nước GDP tăng trung bình hằng năm 9,6% đạt giá trị 8740,4 tỉ NDT, đứng hàng thứ 7 thế giới.

– Tổng giá trị xuất  nhập khẩu  năm 1997 lên tới 325, 06 tỉ USD, gấp 15 lần năm 1978.

– Đời sống nhân dân được nâng cao rõ rệt, thu nhập bình quân đầu người tăng.

* Đối ngoại: Đảng và nhà nước Trung Quốc có nhiều thay đổi trong quan hệ đối ngoại, bình thường hoá quan hệ với các nước , góp sức giải quyết các vụ tranh chấp quốc tế. Vì vậy địa vị của Trung Quốc  được nâng cao trên trường quốc tế.