Các nước Á – Phi – Mĩ La Tinh từ năm 1945 đến nay

Chuyên đề 2: CÁC NƯỚC Á – PHI- MĨ LA TINH TỪ NĂM 1945 ĐẾN NAY.

A. KHÁI QUÁT VỀ QUÁ TRÌNH ĐẤU TRANH GIẢI PHÓNG DÂN TỘC VÀ SỰ TAN RÃ CỦA HỆ THỐNG THUỘC ĐỊA.

Các giai đoạn phát triển

TTGiai đoạnĐặc điểmSự kiện tiêu biểu
1 Giai đoạn từ năm 1945 đến giữa những năm 60 của thế kỉ XX

 

    Đấu tranh nhằm đập tan hệ thống thuộc địa của Chủ nghĩa đế quốc.– ĐNA: các nước In-đô-nê-xia, Việt Nam, Lào tuyên bố độc lập trong năm 1945.

– Ngày 1-1-1959, cách mạng CuBa thắng lợi.

– Năm 1960: 17 nước tuyên bố độc lập, thế giới gọi là “năm châu Phi”

=> Tới giữa những năm 60 của thế kỉ XX, hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa thực dân cơ bản sụp đổ.

2 Giai đoạn từ những năm 60 đến giữa những năm 70 của thế kỉ XX  Đấu tranh nhằm lật đổ ách thống trị của TD Bồ Đào Nha của nhõn dõn ba nước Ăng-gô-la, Mô-dăm-bích, Ghi-nê Bít-xao.– Phong trào đấu tranh vũ trang  ở ba nước này bùng nổ -> năm

1974, ách thống trị của TD Bồ Đào Nha bị lật đổ.

3  Giai đoạn từ giữa những năm 70 đến giữa những năm 90 của thế kỉ XX   Đấu tranh nhằm xóa bỏ chế độ phân biệt chủng tộc (A-pác-thai) ở Cộng hoà Nam Phi, Dim-ba-bu-ờ và Na-mi-bi-a– Chế độ phân biệt chủng

 tộc bị xoá bỏ: Rô-đê-di-a năm 1980 (nay là Cộng hoà Dim-ba-bu-ê), Tây Nam Phi năm 1990 ( nay là Cộng hoà Na-mi-bi-a) và Cộng hoà Nam Phi năm 1993.

Cụ thể :

1. Giai đoạn từ 1945 đến giữa những năm 60 của thế kỷ XX.

* Châu Á:

 – Mở đầu là khu vực Đông Nam á với cách mạng 3 nước : VN, Lào, In- đô – nê- xi-a đã đứng lên đấu tranh chống phát xít Nhật giành chính quyền.

– Ấn Độ ( 1946- 1950).

* Châu Phi:

– Nhiều nước Bắc Phi nổi dậy đấu tranh Ai Cập ( 1952), An-giê- ri( 1954- 1962)…

–  1960 : 17 nước Châu Phi giành độc lập và đi vào lịch sử với tên gọi là năm Châu Phi.

* Mĩ la tinh :

– Ngày 1/1/1959: Cu- Ba giành độc lập .

 – Năm 1967, hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa đế quốc cơ bản đã sụp đổ hoàn toàn.  

2. Giai đoạn từ giữa những năm 60 đến giữa những năm 70 của thế kỷ XX.

– Điểm nổi bật trong phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc ở giai đoạn này là nhân dân ba nước ăng- Gô- la, Mô- dăm- Bích, Ghi- nê Bít xao tiến hành đấu tranh vũ trang chống lại thực dân Bồ Đào Nha. Trước sự đấu tranh ngoan cường của nhân dân ba nước này thực dân Bồ Đào Nha buộc phải công nhận nền độc lập cho Ghi-nê Bít xao(9/1974), Mô- dăm – Bích( 6/1975), Ăng –Gô- la (11/ 1975 ). Như vậy hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa thực dân đã bị tan rã.

3. Giai đoạn từ giữa những năm 70 đến giữa những năm 90 của thế kỷ XX.

– Cuộc đấu tranh của nhân dân Rô-dê- ri- a, Tây Nam Phi, CH Nam phi chống chế độ phân biệt chủng tộc.

Kết quả  Năm 1980 Rô- dê- ri-a giành thắng lợi,Tây nam phi (1990), CHNam Phi (1993) đã tuyên bố xoá bỏ chế độ phân biệt chủng tộc.