Bài 20: CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG THỰC DÂN PHÁP KẾT THÚC (1953- 1954)

Bài 20: CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC CHỐNG THỰC DÂN PHÁP KẾT THÚC (1953- 1954)

I. Âm mưu mới của Pháp – Mỹ ở Đông Dương: Kế hoạch Nava

– Sau 8 năm tiến hành CTXLVN, Pháp thiệt hại ngày càng lớn, loại khỏi vòng chiến đấu 39 vạn quân, ngày càng lâm vào thế bị động trên chiến trường….

– Mĩ ngày càng can thiệp sâu vào chiến trường Đông dương.

– 7-5 – 1953, được sự thỏa thuận của Mĩ, Pháp cử tướng Nava làm tổng chỉ huy quân đội Pháp ở ĐD. Na va đề ra kế hoạch quân sự mới.

– Kế hoạch Na va chia thành hai bước:

+Bước 1: thu–đông 1953-xuân 1954: Giữ thế phòng ngự chiến lược ở Bắc Bộ, tiến công chiến lược để bình định Trung Bộ và Nam Đông dương, giành lấy nguồn nhân lực vật lực; xóa bỏ vùng tự do LK V, đồng thời ra sức mở rộng ngụy quân, tập trung binh lực xây dựng quân đội cơ động chiến lược mạnh.

+Bước 2: thu-đông 1954: Chuyển lực lượng ra chiến trường Bắc Bộ, thực hiện tiến công chiến lược cố giành thắng lợi quyết định, buộc ta phải đàm phán theo những điều kiện có lợi cho chúng.

 –  Từ thu-đông 1953, Na va tập trung ở đồng bằng Bắc Bộ 44 tiểu đoàn cơ động /84 tiểu đoàn toàn ĐD.Tiến hành càn quét, bình định vùng chiếm đóng, mở các cuộc tiến công lớn.

II. Cuộc tiến công chiến lược đông – xuân 1953 – 1954 và chiến dịch Điện Biên Phủ năm 1954.

1. Cuộc Tiến công chiến lược Đông Xuân 1953-1954.

* Chủ trương, kế hoạch của ta.

– Tập trung lực lượng mở những cuộc tiến công vào những hướng quan trọng về chiến lược mà địch tương đối yếu nhằm tiêu diệt một bộ phận sinh lực địch, giải phóng đất đai =>buộc chúng phải bị động phân tán lực lượng đối phó với ta trên những địa bàn xung yếu mà chúng ko thể bỏ.

– Do địch phải phân tán lực lượng mà tạo điều kiện thuận lợi tiêu diệt thêm từng bộ phận sinh lực của chúng.

* Các cuộc tiến công chiến lược:

– Tháng 12/1953, bộ đội ta tiến công giải phóng Lai Châu, P buộc phải điều quân tăng cường cho ĐBP, biến ĐBP trở thành nơi tập trung quân thứ 2…

– Đầu tháng 12/1953, Liên quân V-Lào t/c Trung Lào giải phóng Thà Khẹt, uy hiếp Xavannakhét và Xênô buộc chúng phải tăng quân cho Xênô biến nơi đây trở thành nơi tập trung quân thứ 3…

– Tháng 1/1954, liên quân Lào -Việt tiến công địch ở thượng Lào, GP lưu vực sông Nậm Hu và tỉnh Phongxalì, buộc Pháp tăng quân cho Luôngphabăng và Mường Sài, Luôngphabăng và Mường Sài trở thành nơi tập trung quân thứ 4…

-Tháng 2/1954, ta GP thị xã Kontum, uy hiếp Playku, địch phải tăng cường lực lượng cho Playku, Playku trở thành nơi tập trung quân thứ 5…

– Ở vùng sau lưng địch, ta đẩy mạnh chiến tranh du kích địch phải phân tán lực lượng để đối phó.

* Ý nghĩa : Kế hoạch Nava bước đầu bị phá sản, tạo điều kiện cho ta giành thắng lợi lớn ở Điện Biên Phủ

2. Chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ 1954.

ĐBP Vị trí chiến lược quang trọng…

• Âm mưu của địch:

ĐBP có vị trí chiến lược quan trọng

-> Xây dựng ĐBP thành tập đoàn cứ điểm mạnh nhất Đông Dương: gồm 3 phân khu, 49 cứ điểm, 16.200 quân, trang bị hiện đại nhất Đông Nam Á…

* Diễn biến: chiến dịch ĐBP được chia làm 3 đợt:

– Đợt 1: Từ 13-> 17 – 3 – 1954: quân ta tấn công tiêu diệt cụm cứ điểm Him Lam và toàn bộ phân khu Bắc

– Đợt 2: Từ 30 – 3-> 24 – 4 – 1954: quân ta đồng loạt tiến công các cứ điểm phía đông phân khu Trung tâm như các cứ điểm: E1, D1, C1, A1,…bao vây chi cắt địch.

– Đợt 3: Từ 1-> 7 – 5 – 1954: quân ta đồng loạt tiến công  vào phân khu Trung tâm và phân khu Nam.

-> Chiều 7 – 5 – 1954 Tổng công kích vào sở chỉ huy địch bắt sống tướng Đờcátxtơri toàn bộ, bộ chỉ huy …

* Kết quả:

Ta đã loại khỏi vòng chiến đấu: 16.200 tên trong đó có 1 thiếu tướng, hạ 62 máy bay, thu toàn bộ vũ khí và phương tiện chiến tranh

* Ý nghĩa:

–  Đập tan hoàn toàn kế hoạch Nava, đè bẹp ý chí xâm lược của TD Pháp

– Làm xoay chuyển cục diện chiến tranh ở ĐD, tạo điều kiện cho cuộc đấu tranh ngoại giao của ta giành thắng lợi.

– Là thắng lợi lớn nhất, oanh liệt nhất trong cuộc kháng chiến chống Pháp

III. Hiệp định Giơnevơ năm 1954 về chấm dứt chiến tranh, lập lại hoà bình ở Đông Dương.

1. Hội nghị Giơnevơ ( xem thêm )

2. Hiệp định Giơnevơ: Ngày 21-7-1954, hiệp định Giơnevơ về ĐD được kí kết, nội dung:

-Các nước tham dự hội nghị cam kết tôn trọng các quyền dân tộc cơ bản là: độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của ba nước Việt Nam, Lào, Cam-pu-chia.

– Các bên tham chiến thực hiện ngừng bắn, lập lại hòa bình trên toàn Đông Dương.

– Các bên tham chiến thực hiện cuộc tập kết, chuyển quân, chuyển giao khu vực.

– Cấm đưa quân đội, nhân viên quân sự và vũ khí nước ngoài vào ĐD.

– Việt Nam: quân đội nhân dân VN và quân Pháp tập kết ở 2 miền Bắc – Nam, lấy vĩ tuyến thứ 17 làm ranh giới tạm thời; tiến tới thống nhất bằng cuộc tổng tuyển cử tự do trong cả nước sẽ được tổ chức vào 7/1956.

* Ý nghĩa:

– Đánh dấu thắng lợi của cuộc KC chống Pháp, bộc Pháp chấm dứt CT rút quân về nước.

– Mĩ thất bại trong âm mưu kéo dài, mở rộng, chiến tranh xâm lược ĐD.

IV. Nguyên nhân thắng lợi, ý nghĩa lịch sử của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp(1945-1954).

1. Nguyên nhân thắng lợi:

* Chủ quan :

– Có sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng, đứng đầu là CT.Hồ Chí Minh, với đường lối chính trị, quân sự, ngoại giao và đường lối KC đúng đắn sáng tạo.

– Có chính quyền DCND, có mặt trận dân tộc thống nhất, có lực lượng vũ trang 3 thứ quân, có hậu phương rộng lớn vững mạnh.

* Khách quan :

– Có liên minh chiến đấu của nhân dân 3 nước ĐD.

– Sự đồng tình, ủng hộ, giúp đỡ của Trung quốc, Liên xô, các nước DCND và các nước khác..

2. Ý nghĩa lịch sử:

*Đối dân tộc ta:

– Chấm dứt chiến tranh xâm lược, đồng thời chấm dứt ách thống trị thực dân của Pháp gần 1 thế kỉ trên đất nước ta.

– Miền Bắc được hoàn toàn giải phóng chuyển sang cách mạng XHCN, tạo cơ sở để ND ta giải phóng hoàn toàn MN.

* Đối với thế giới:

– Giáng một đòn nặng nề vào tham vọng xâm lược, âm mưu nô dịch của CNĐQ, góp phần làm góp phần làm tan rã hệ thống thuộc địa của chúng.

-Cổ vũ phong trào GPDT các nước châu Á, châu Phi và KV MLT.