BÀI 33: MỘT SỐ HÌNH THỨC CHỦ YẾU CỦA TỔ CHỨC LÃNH THỔ CÔNG NGHIỆP
I- Vai trò của tổ chức lãnh thổ công nghiệp
– Sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên, vật chất, lao động
– Nước đang phát triển: Thực hiện thành công sự nghiệp công nghiệp hóa – hiện đại hóa đất nước
II- Một số hình thức của tổ chức lãnh thổ công nghiệp
1- Điểm công nghiệp:
– Là hình thức đơn giản nhất, đồng nhất với một điểm dân cư
– Đặc điểm:
+ Gồm 1 – 2 xí nghiệp gần nguồn nguyên, nhiên liệu công nghiệp hoặc vùng nguyên liệu nông sản
+ Không có mối liên hệ giữa các XN
– Ví dụ: Điểm Chế biến cà phê ở Tây Nguyên
2- Khu công nghiệp tập trung:
– Khu vực có ranh giới rõ ràng, vị trí thuận lợi và kết cấu hạ tầng tốt.
– Đặc điểm:
+ Tập trung tương đối nhiều các xí nghiệp với khả năng hợp tác SX cao
+ Sản phẩm vừa phục vụ trong nước, vừa xuất khẩu.
+ Có các xí nghiệp dịch vụ hỗ trợ
– Ví dụ: Khu chế xuất Tân Thuận, Linh Trung.
3- Trung tâm công nghiệp:
– Hình thức tổ chức lãnh thổ công nghiệp ở trình độ cao, gắn với đô thị vừa và lớn, có vị trí thuận lợi.
– Đặc điểm:
+ Gồm nhiều khu công nghiệp, điểm công nghiệp và nhiều xí nghiệp công nghiệp có mối quan hệ chặt chẽ về sản xuất, kỹ thuật, công nghệ.
+ Có các xí nghiệp hạt nhân.
+ Có các xí nghiệp bổ trợ, phục vụ.
– Ví dụ: TP HCM, Hà Nội, Thái Nguyên
4- Vùng công nghiệp:
– Là hình thức phát triển cao nhất.
– Đặc điểm:
+ Gồm nhiều điểm, khu CN, trung tâm CN có mối liên hệ SX và nét tương đồng của quá trình hình thành CN
+ Có một vài ngành công nghiệp chủ yếu tạo nên hướng chuyên môn hóa.
+ Có các ngành phục vụ, bổ trợ
– Ví dụ: Vùng Loren (Pháp), vùng công nghiệp Đông Nam bộ.