Cuộc kháng chiến chống Pháp (1945 – 1954) đã được kết thúc như thế nào? So sánh với sự kết thúc của cuộc kháng chiến chống Mỹ (1954 – 1975)?
1/ Cuộc kháng chiến chống Pháp đã đuợc kết thúc bằng một giải pháp chính trị – Hiệp định Giơnevơ (1954).
Đó là kết quả của quá trình đấu tranh anh dũng kiên trì của nhân dân Việt Nam, lần lượt đánh bại các kế hoạch chiến tranh xâm lược của đế quốc Pháp có sự can thiệp của Mỹ; kế hoạch tấn công lên Việt Bắc (1947), kế hoạch Rơve, kế hoạch Đơlát Đờtátxinhi và kế hoạch Nava.
2/ Trong quá trình kháng chiến, kết hợp với đấu tranh quân sự, chính trị, kinh tế, văn hoá, Đảng và chính phủ ta luôn tỏ ra thiện chí hoà bình sẵn sàng thương lượng với Pháp nhưng mãi đến cuối năm 1953 đầu 1954 khi kế hoạch Nava đứng trước nguy cơ phá sản, thực dân Pháp mới chấp nhận thương lượng. Trong bối cảnh đó, các nước lớn là Liên Xô, Mỹ, Anh, Pháp đã thoả thuận triệu tập hội nghị quốc tế tại Giơnevơ để giải quyết vấn đề Triều Tiên và lập lại hoà bình ở Đông Dương. Theo chủ trương này, ngày 26-4-1954, hội nghị quốc tế Đông Dương được khai mạc chính thức. Trong quá trình hội nghị diển ra, thắng lợi của nhân dân ta trong chiến dịch Điện Biên Phủ đã buộc thực dân Pháp phải ký hiệp định Giơnevơ (21-7-1954).
3/ Với Hiệp định này đã chấp dứt cuộc chiến tranh xâm lược của đế quốc Pháp có Mỹ giúp sức, Pháp phải rút quân viễn chinh về nước, cuộc kháng chiến chống Pháp kết thúc.
4/ Nếu cuộc kháng chiến chống Pháp được kết thúc bằng một giải pháp chính trị thì cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước được kết thúc bằng một cuộc tiến công nổi dậy vào năm 1975. Trên cơ sở phân tích tình hình so sánh lực lượng giữa ta và địch, cuối năm 1974 đầu năm 1975, bộ chính trị đã đề ra kế hoạch giải phóng miền Nam trong 2 năm 1975 – 1976, và nếu thời cơ xuất hiện vào đầu hoặc cuối năm 1975, thì lập tức giải phóng miền Nam trong năm 1975.
5/ Theo chủ trương này, đầu tháng 3 – 1975 ta bắt đầu mở cuộc tổng tiến công và nổi dậy với ba chiến dịch lớn: Tây Nguyên, Huế – Đà Nẵng, Hồ Chí Minh, đã giải phóng hoàn toàn miền Nam vào ngày 30 – 4 – 1975. Nếu cuộc kháng chiến chống Pháp kết thúc mới chỉ giải phóng hoàn toàn miền Bắc, thì sự kết thúc của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước đã giải phóng hoàn toàn miền Nam, bảo vệ miền Bắc xã hội chủ nghĩa, hoàn thành cách mạng dân tộc dân chủ trong cả nước, thống nhất tổ quốc, kết thúc thắng lợi 30 năm chiến tranh giải phóng dân tộc bảo vệ tổ quốc bắt đầu từ sau cách mạng tháng Tám 1945.