Ôn tập Sử 11 – Bài 4: Các nước ĐNA cuối thế kỷ 19 đầu 20

Bài 4: CÁC NƯỚC ĐÔNG NAM Á (CUỐI THẾ KỈ XIX ĐẦU THẾ KỈ XX)

1. Quá trình xâm lược của chủ nghĩa thực dân vào các nước Đông Nam Á.

 * Nguyên nhân Đông Nam Á bị xâm lựơc.

– Các nước tư bản cần thị trường, thuộc địa –> Đẩy mạnh xâm lược thuộc địa.

 Đông Nam á là một khu vực rộng lớn, đông dân, giàu tài nguyên, có vị trí chiến lược quan trọng. Từ giữa thế kỉ XIX chế độ phong kiến lâm vào khủng hoảng triền miên –> thực dân phương Tây mở rộng, hoàn thành việc xâm lược Đông Nam á.

* Quá trình thực dân xâm lược Đông Nam Á

2. Phong trào chống thực dân Hà Lan của nhân dân Inđônêxia.

3. Phong trào chống thực dân ở Philíppin

4. phong trào đấu tranh chống Pháp của nhân dân Cappuchia

 * Bối cảnh Cam-pu-chia giữa thế kỉ XIX.

– Trước khi bị Pháp xâm lược triều đình phong kiến Nô-rô-đôm suy yếu phải thần phục Thái Lan.

– Năm 1863 Cam-pu-chia chấp nhận sự bảo hộ của Pháp –> năm 1884 Pháp gạt Xiêm, biến Cam-pu-chia thành thuộc địa của Pháp.

– Ách thống trị của Pháp làm cho nhân dân Cam-pu-chia bất bình vùng dậy đấu tranh.

 * Phong trào đấu tranh chống Pháp của nhân dân Cam-pu-chia.

5. Phong trào đấu tranh chống thực dân Pháp của nhân dân Lào đầu thế kỉ XX.

* Nhận xét phong trào đấu tranh ở Lào và Campuchia:

– Phong trào đấu tranh của nhân dân Lào và Cam-pu-chia cuối thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX diễn ra liên tục, sôi nổi nhưng còn mang tính tự phát.

– Hình thức đấu tranh chủ yếu là khởi nghĩa vũ trang.ư

– Lãnh đạo là các sỹ phu yêu nước và nông dân.

– Kết quả: Các cuộc đấu tranh đều thất bại do tự phát thiếu đường lối đúng đắn, thiếu tổ chức vững vàng.

– Thể hiện tinh thần yêu nước và tinh thần đoàn kết của nhân dân 3 nước Đông Dương.

6. Xiêm (Thái Lan) giữa thế kỉ XIX đầu thế kỉ XX

 * Bối cảnh lịch sử

– Năm 1752 triều đại Ra-ma được thiết lập, theo đuổi chính sách đóng cửa

– Giữa thế kỉ XIX đứng trước sụ đe doạ xâm lược của phương Tây, Ra-ma IV (Mông-kút ở ngôi từ 1851 – 1868) đã thực hiện mở cửa buôn bán với nước ngoài.

 – Ra-ma V (Chu-la-long-con ở ngôi từ 1868 – 1910) đã thực hiện nhiều chính sách.

* Nội dung cải cách

– Kinh tế:

+ Nông nghiệp: để tăng nhanh lượng gạo xuất khẩu nhà nước giảm nhẹ thế ruộng, xoá bỏ chế độ lao dịch.

+ Công thương nghiệp: Khuyến khích tư nhân bỏ vốn kinh doanh, xây dựng nhà máy, mở hiệu buôn, ngân hàng.

– Chính trị:

 + Cải cách theo khuôn mẫu phương Tây.

+ Đứng đầu nhà nước vẫn là vua.

 + Giúp việc có hội đồng nhà nước (nghị viện).

+ Chính phủ có 12 bộ trưởng.

– Quân đội, toà án, trường học được cải cách theo khuôn mẫu phương Tây.

– Về xã hội: xoá bỏ chế độ nô lệ vì nợ –> giải phóng người lao động

– Đối ngoại:

          + Thực hiện chính sách ngoại giao mềm dẻo: “ngoại giao cây tre”.

          + Lợi dụng vị trí nước đệm.

          + Lợi dụng mâu thuẫn giữa 2 thế lực Anh – Pháp => lựa chiều có lợi để giữ chủ quyền đất nước.

* Tính chất: Cải cách mang tính chất cách mạng tư sản không triệt để.