So sánh truyện và kí ( ôn tập văn 6 )
Xem lại bài cũ: Hệ thống hóa những truyện và kí đã học
2. Đặc điểm của truyện và ký.
Số TT | Tên văn bản | Thể loại | Cốt truyện | Nhân vật | Nhân vật kể chuyện |
1 | Bài học đường đời đầu tiên | Truyện đồng thoại | – Có – Kể theo TT | -Chính:Dế Mèn. -Phụ: Choắt. Cốc | -Dế Mèn- ngôi I |
2 | Sông nước Cà Mau | Truyện dài | không (đoạn văn tả cảnh) Không gian | -Ông Hai, An. – Xưng: Chúng tôi | – Thằng An lưu lạc. Ngôi I. |
3 | Bức tranh của em gái tôi | Truyện ngắn | – Có – Thời gian | -Anh trai, Kiều Phương, chú Lê, bố mẹ. | – Người anh trai. – Ngôi I. |
4 | Vượt thác | Truyện dài | Không có (đoạn văn tả cảnh vượt thác) | Dượng Hương Thư và các chèo bạn. | -Hai chú bé Cục và Cù Lao. – Ngôi I. |
5 | Buổi học cuối cùng | Truyện ngắn | – Có. -Thời gian | Phrăng Thầy Ha-men | -Phrăng -Ngôi I. |
6 | Cô Tô | Ký- tuỳ bút | Không có | Châu Hoà Mãn và vợ con, những người dân trên đảo. | -Tác giả. – Ngôi I. |
7 | Cây tre Việt Nam | Kí – Tuỳ bút | Không có | Cây tre, họ hàng của tre, ND, nông dân, bộ đội Việt Nam | – Người kể giấu mình. – Ngôi III. |
8 | Lòng yêu nước | Bút kí Chính luận | Không có | Nhân dân các dân tộc Liên Xô | – Người kể giấu mình. – Ngôi III. |
9 | Lao xao | Hồi k | Không có | – Các loài hoa, ong, bướm, chim | – Tác giả. – Ngôi I (tôi, chúng tôi) |
* Điểm giống và khác nhau giữa truyện và ký:
1/ Điểm giống nhau:
– Đều thuộc thể loại tự sự; Đều có lời kể thể hiện thái độ và cái nhìn của người kể; Người kể (trần thuật) có thể xuất hiện trực tiếp hoặc gián tiếp.
2/ Điểm khác nhau:
Truyện | Ký |
– Phần lớn dựa vào quan sát, tưởng tượng, sáng tạo của nhà văn; những chuyện xảy ra trong truyện không hoàn toàn giống như ngoài thực tế. – Có cốt truyện, nhân vật.
| – Dựa vào sự quan sát và ghi chép của tác giả; những chuyện xảy ra mang dấu ấn thực tế theo cái nhìn của tác giả.
– Thường không có cốt truyện, có khi không có cả nhân vật. |