BÀI 20: VÙNG ĐỒNG BẰNG SÔNG HỒNG
I. Vị trí địa lí và giới hạn lãnh thổ
– Vùng Đồng bằng sông Hồng bao gồm đồng bằng châu thổ màu mỡ giáp với Trung du và miền núi Bắc Bộ. Bắc Trung Bộ.
– Diện tích : 14860 km2
– Giáp Trung du và miền núi Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ.
– Đồng bằng châu thổ lớn thứ hai của đất nước.
– Dân số: 17,5 triệu người (2002)
– Ý nghĩa : thuận lợi cho lưu thông, trao đổi với các vùng trong nước và thế giới.
II. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên
* Đặc điểm:
– Châu thổ do sông Hồng bồi đắp, khí hậu nhiệt đới có mùa đông lạnh,nguồn nước dồi dào, chủ yếu là đất phù sa, có vịnh Bắc Bộ giàu tiềm năng.
* Thuận lợi:
– Đất phù sa màu mỡ, điều kiện khí hậu, thủy văn thuận lợi cho thâm canh lúa nước .
– Thời tiết mùa đông thuận lợi cho việc trồng một số cây ưa lạnh.
– Khoáng sản có giá trị đáng kể: đá vôi, than nâu, khí tự nhiên …
– Vùng ven biển và biển thuận lợi cho nuôi trồng và đánh bắt thủy sản, du lịch.
* Khó khăn:
– Thiên tai( bão, lũ lụt, thời tiết thất thường), ít tài nguyên khoáng sản.
III. Đặc điểm dân cư và xã hội
– Đặc điểm: dân số đông, mật độ dân số cao nhất nước 1179 người / km2 (2002)
– Thuận lợi:
+ Nguồn lao động dồi dào, thị trường tiêu thụ lớn.
+ Người lao động có nhiều kinh nghiệm trong sản xuất, có chuyên môn kĩ thuật.
+ Kết cấu hạ tầng nông thôn hoàn thiện nhất cả nước.
+ Một số đô thị được hình thành từ lâu đời: Hà Nội, Hải Phòng
– Khó khăn:
+ Dân số đông gây sức ép đối với phát triển kinh tế- xã hội.
+ Cơ cấu kinh tế chuyển dịch chậm.
Học xong bài này học sinh phải:
– Nhận biết vị trí địa lí, giới hạn lãnh thổ và ý nghĩa của chúng đối với phát triển kinh tế .
– Trình bày được đặc điểm tự nhiên, tài nguyên thiên của vùng và những thuận lợi khó khăn đối với sự phát triển kinh tế xã hội .
– Biết một số loại tài nguyên của vùng quan trọng nhất là đất, việc sử dụng đất tiết kiệm, hợp lí và bảo vệ đất khỏi bị ô nhiễm là một trong những vấn đề trọng tâm của vùng Đồng bằng sông Hồng .
– Trình bày đặc điểm dân cư, xã hội của vùng và những thuận lợi khó khăn đối với phát triển kinh tế – xã hội. Biết ảnh hưởng của mức độ tập trung dân cư đông đúc tới môi trường.
