Câu hỏi 1 :
Tại sao lại nói cách mạng vô sản sẽ nổ ra và thành công ở khâu yếu nhất trong chuỗi các nước đế quốc và khâu yếu nhất đó là nước Nga ?
a) Tường thuật diễn biến của Cách mạng dân chủ tư sản tháng Hai ở Nga. Từ đó, rút ra tính chất và đặc điểm chủ yếu của diễn biến cách mạng.
b) Vì sao giai cấp công nhân Nga chưa nắm được chính quyền trong Cách mạng tháng Hai?
Hướng dẫn làm bài
Câu 1:
* Khâu yếu nhất trong chuỗi các nước đế quốc :
+ Cuối thế kỉ XIX – đầu thế kỉ XX, chủ nghĩa đế quốc trở thành hệ thống, chúng cấu kết với nhau thành một thế lực chính trị siết chặt nhân dân lao động ở chính quốc và nhân dân thuộc địa.
+ Muốn bứt tung sợi dây ñang siết chặt nhân loại ñó, trước hết phải tìm nơi nào yếu nhất trong toàn bộ hệ thống của nó. Và theo Lê-nin khâu yếu nhất là đế quốc Nga.
* Nga lại là khâu yếu nhất do :
+ Mâu thuẫn nội bộ tại nước Nga rất phức tạp, nhiều mâu thuẫn của chế độ phong kiến chưa được giải quyết xong (phong kiến với nông dân; phong kiến với tư sản; đế quốc Nga với các dân tộc …).
Những mâu thuẫn mới trong thời ñại ñế quốc chủ nghĩa đế quốc với đế quốc); đế quốc với thuộc địa; tư sản với vô sản). Nước Nga là nơi tập trung tất cả những mâu thuẫn đó và ngày càng trở nên nặng nề, gay gắt hơn.
+ Sự thành lập đảng Bônsêvích, cùng với sự lãnh ñạo của Lê-nin. đây là yếu tố quyết định, là động lực chính chặt dứt khâu yếu nhất (nước Nga) trong hệ thống tư bản chủ nghĩa.
Câu 2:
a) Diễn biến của Cách mạng dân chủ tư sản tháng Hai ở Nga:
+ Ngày 23/2/1917 cách mạng bùng nổ bằng cuộc biểu tình của 9 vạn nữ công nhân Pê-tơ-rô-grát (nay là Xanh Pê-téc-bua) và lan rộng khắp thành phố. ðến ngày 27/2/1917, phong trào nhanh chóng chuyển từ tổng bãi công chính trị sang khởi nghĩa vũ trang. Chiếm các công sở, bắt giam các tướng tá, bộ trưởng của Nga hoàng.
+ Lãnh đạo: đảng Bônsêvích lãnh đạo công nhân chuyển từ tổng bãi công chính trị sang khởi nghĩa vũ trang.
+ Lực lượng tham gia: là công nhân, binh lính, nông dân (66 nghìn binh lính giác ngộ đứng về phe cách mạng).
– Kết quả:
+ Chế độ quân chủ chuyên chế Nga hoàng bị lật đổ.
+ Xô viết ñại biểu công nhân và binh lính ñược thành lập (tháng 3/1917, toàn nước Nga có 555 Xô Viết)
+ Cùng thời gian, giai cấp tư sản cùng thành lập Chính phủ lâm thời.
* Tính chất: Cách mạng tháng Hai năm 1917 ở Nga là cuộc cách mạng dân chủ tư sản kiểu mới.
* đặc điểm chủ yếu diễn biến cách mạng :
– Từ bãi công biểu tình của công nhân chuyển sang tổng bãi công chính trị chống chế độ Nga hoàng, rồi chuyển sang khởi nghĩa vũ trang lật đổ chế độ Nga hoàng và sau khi chính phủ Nga hoàng bị lật đổ, dã diễn ra cuộc đấu tranh giành chính quyền giữa vô sản và tư sản. Kết quả hình thành cục diện hai chính quyền song song tồn tại.
– Cách mạng diễn ra hết sức nhanh chóng: chỉ trong vòng hai ngày 26 và 27/2 công nhân và binh lính cách mạng đã giành được thắng lợi ở Thủ đô Pê-tơ-rô-grát, lật đổ chính phủ Nga hoàng đang nắm trong tay lực lượng vũ trang 14 triệu binh lính và mạng lưới cảnh sát, mật vụ khổng lồ.
– Vai trò đi đầu lãnh đạo và quyết định thắng lợi của giai cấp công nhân Nga.
b) Vì sao giai cấp công nhân Nga chưa nắm được chính quyền trong Cách mạng tháng Hai?
– Lúc này, Lê-nin và các lãnh tụ đảng Bônsêvích đang ở nước ngoài.
– Giai cấp vô sản chưa đủ mạnh để nắm chính quyền.
– Chính quyền của giai cấp tư sản đang nắm trong tay bộ máy nhà nước.
– Phái Mensêvích và Xã hội cách mạng sau khi giành chính quyền đã nhường cho giai cấp tư sản.