HƯỚNG DẪN VIẾT TIỂU SỬ TÓM TẮT
I. ÔN TẬP KIẾN THỨC:
1. Ví dụ: “Lưu Quang Vũ” (SGK trang 63)
2. Nhận xét:
-Gồm 4 phần:
+Phần 1: giới thiệu về nhân thân của Lưu Quang Vũ ( ngày sinh, ngày mất, quê hương…)
+Phần 2: Nói về sự nghiệp thơ ca của ông (các tập thơ chính, cảm hứng chủ đạo…)
+Phần 3: Nói về sự nghiệp sân khấu của ông (các vở kịch tiêu biểu, nội dung chính…)
+Phần 4: Đánh giá khái quát về sự đóng góp của ông cho văn học và nghệ thuật.
-Bởi vì:
+Đây là một văn bản giới thiệu về cuộc đời và sự ngiệp của một cá nhân (nhà thơ Lưu Quang Vũ)
+Văn bản thuật lại một cách trung thực, khách quan mà đầy đủ những nét chính trong cuộc đời của Lưu Quang Vũ.
+Văn phong trong sáng, cô đúc.
-Điểm khác biệt:
+Phần nêu các hoạt động xã hội cụ thể của tác giả không có.
+Phần nói về sự nghiệp được phân thành hai đoạn: đoạn 2 nói về sự nghiệp thơ ca và đoạn 3 nói về sự nghiệp sân khấu.
-Đây không thể coi là một thiếu sót của văn bản vì Lưu Quang Vũ được nhìn nhận trên tư cách của một người nghệ sĩ, một nhà thơ chứ không phải là người có vị trí công tác và những mối quan hệ nổi bật. Do đó, tiểu sử của Lưu Quang Vũ mang nét riêng của một người mà hoạt động và thành tựu chủ yếu đều ở trong lĩnh vực nghệ thuật, văn chương.
II. LUYỆN TẬP:
1.Bài tập 1 (SGK trang 63)
–Mục đích: giới thiệu đoàn viên ưu tú tham gia ứng cử vào Ban chấp hành Hội liên hiệp Thanh niên của tỉnh.Trong đó cần đặc biệt chú ý tới việc giới thiệu các thành tích học tập, công tác nhất là đóng góp về công tác Đoàn và Thanh niên.
–Yêu cầu:
+Thông tin của bản tiểu sử tóm tắt phải chính xác, khách quan, tiêu biểu. Những thành tích đóng góp của đoàn viên phải cụ thể về thời gian, số liệu.
+Dung lượng phải ngắn gọn, không quá 30 dòng.
+Văn phong trong sáng, cô đọng, không sử dụng yếu tố biểu cảm và biện pháp tu từ.
–Nội dung:
+Phần lí lịch: nêu họ tên đầy đủ, năm sinh, quê quán, thành phần gia đình…
+Hoạt động xã hội: nêu những hoạt động xã hội tiêu biểu với những mốc thời gian cụ thể.
+Đóng góp, thành tựu: Nêu những thành tích tiểu biểu về học tập và công tác Đoàn. Trong đó, đặc biệt nhấn mạnh tới thành tích về công tác Đoàn và thanh niên.
+Đánh giá chung.
2. Bài tập 2 (Bài tập bổ sung)
Đề bài: Hãy viết tiểu sử tóm tắt về Phan Bội Châu.
–Mục đích: giới thiệu về cuộc đời và sự nghiệp sáng tác của Phan Bội Châu.Với tác giả này, học sinh cần lưu ý: ông không những là một nhà yêu nước và cách mạng mà còn là nhà văn lớn.
–Yêu cầu:
+Thông tin về tác giả phải cụ thể, chính xác về thời gian, địa điểm.
+Độ dài không quá 30 dòng.
+Văn phong trong sáng, súc tích.
–Nội dung:
+Phần lí lịch: nêu năm sinh, năm mất, quê hương…
+Phần hoạt động xã hội: chú ý tới các hoạt động yêu nước và cách mạng. Cụ thể như:
*1904: thành lập ra Duy Tân hội.
*1905: lãnh đạo phong trào Đông Du và xuất dương sang Nhật Bản.
*1925: bị thực dân Pháp bắt cóc ở Thượng Hải.
+Sự nghiệp văn học:
*Sự nghiệp văn chương đồ sộ: kể tên một số tác phẩm tiêu biểu.
*Đặc điểm sáng tác: tư duy nhạy bén, luôn đổi mới với những vần thơ yêu nước sôi sục nhiệt huyết.
+Đánh giá chung: Khẳng định về sự nghiệp cứu nước và cách mạng cũng như sự nghiệp văn chương đồ sộ của tác giả.
