Câu 42: Phong trào đấu tranh GP dân tộc tiêu biểu ở Bắc Phi

Hoàng Minh Thiện Leave a Comment
Lượt xem ( 2024): 62
Soạn bài online – Ôn thi lịch sử thế giới 
Câu 42. Anh/chị có những hiểu biết gì về một cuộc cách mạng được xem là thắng lợi mở đầu của phong trào giải phóng dân tộc ở Bắc Phi sau Chiến tranh thế giới thứ hai ? Ngoài mục tiêu giải phóng dân tộc, nhân dân châu Phi còn tiến hành cuộc đấu tranh nhằm mục tiêu nào khác ? Anh/chị hãy trình bày một phong trào đấu tranh tiêu biểu cho mục tiêu đó ở châu Phi.
(Đề thi HSG cấp THPT, TP.Hồ Chí Minh, năm 2004)
 


Hướng dẫn làm bài
 
1) Cuộc cách mạng được xem là thắng lợi mở đầu của phong trào giải phóng dân tộc ở Bắc Phi sau Chiến tranh thế giới thứ hai là cuộc binh biến của sĩ quan và binh lính yêu nước Ai Cập (3 – 7 – 1952) lật đổ vương triều Pharúc, chỗ dựa của thực dân Anh, lập nên nước Cộng hOà Ai Cập (1953) 
 
2) Ngoài mục tiêu giải phóng dân tộc, nhân dân châu Phi còn tiến hành cuộc đấu tranh nhằm mục tiêu chống chế độ phân biệt chủng tộc (Apácthai), điển hình là phong trào đấu tranh của nhân dân Nam Phi. 
 
+ Đặc điểm tình hình : Vốn là nước thuộc địa của Anh, từ sau năm 1961, khi nước Cộng hòa Nam Phi thành lập, những người da đen, da màu chiếm 80% dân số vẫn phải sống cơ cực, tủi nhục dưới ách thống trị của chế độ phân biệt chủng tộc và kỳ thị chủng tộc kéo dài (chủ nghĩa A-pác-thai) của người da trắng. Do đó, phong trào đấu tranh của người da đen, da màu diễn ra mạnh mẽ. 
 
+ Nét chính về cuộc đấu tranh: 
 
Từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai, cuộc đấu tranh chống chế độ phân biệt chủng tộc ở Nam Phi đã phát triển thành một cao trào cách mạng rộng lớn mang tính chất quần chúng rộng rãi dưới sự lãnh đạo của Đại hội dân tộc Phi (ANC), liên minh với Đảng Cộng sản Nam Phi và các tổ chức dân chủ. 
 
Từ cuối những năm 1980, được sự ủng hộ của nhân loại tiến bộ, cuộc đấu tranh chống chế độ Apácthai của người châu Phi đã giành được những thắng lợi to lớn. 
 
Năm 1990, giành được nhiều thắng lợi quan trọng: chủ tịch Nenxơn Manđêla được trả tự do, đến tháng 4 – 1994, nhân dân Nam Phi thắng lợi trong cuộc bầu cử đa sắc tộc đầu tiên. Kết quả là Nenxơn Manđêla – Chủ tịch ANC trở thành Tổng thống Cộng hòa Nam Phi. 
 
Hiện nay, Nam Phi còn gặp nhiều khó khăn do sự phản ứng quyết liệt của các thế lúc phân biệt chủng tộc cực đoan vẫn còn tiếp tục phát triển. 
 
* Bổ sung kiến thức : 
 
-Vấn đề 1. Vì sao cuộc đấu tranh chống chế độ phân biệt chủng tộc ở Nam Phi được gọi là cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc ? 
 
 Nêu khái quát về cuộc đấu tranh chống chế độ phân biệt chủng tộc ở Nam Phi… 
 
 Từ đó, rút ra nhận xét : Chế độ phân biệt chủng tộc ở Nam Phi là một hình thái của chủ nghĩa thực dân. Đánh đổ chế độ này là đánh đổ một hình thái áp bức kiểu thực dân của người da trắng. 
 
-Vấn đề 2. Tại sao cuộc đấu tranh chống chế độ phân biệt chủng tộc ở Nam Phi được dư luận thế giới ủng hộ ? Thắng lợi này có ý nghĩa như thế nào đối với phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới ? 
 
 Tại Nam Phi, chỉ chiếm 13,6 người da trắng, còn lại là người da màu, nhưng người da trắng nắm mọi quyền hành và thiết lập một chế độ chính trị hà khắc. 
 
 Chính quyền của người da trắng đã thi hành những chính sách cực kì tàn bạo. Trước kia, ở Nam Phi có hơn 70 đạo luật phân biệt chủ tộc. Người da đen hoàn toàn không có quyền tự do dân chủ, phải sống trong một khu biệt lập, cách biệt với người da trắng. 
 
 Cuộc đấu tranh của người da đen mang tính chất chính nghĩa, cho nên được Cộng đồng quốc tế, kể cả Liên hợp Quốc ủng hộ… 
 
 Kết quả : Năm 1990, Nenxơn Manđêla được trả tự do, đến năm  1994, Nenxơn Manđêla trở thành Tổng thống Cộng hòa Nam Phi. Sự kiện này đánh dấu việc chấm dứt chế độ phân biệt chủng tộc dã man, đầy bất công đã từng tồn tại ba thế kỉ ở nước này.
 
 Chế độ phân biệt chủng tộc ở Nam Phi là một hình thái của chủ nghĩa thực dân. Đánh đổ chế độ này là đánh đổ một hình thái áp bức kiểu thực dân của người da trắng. Việc chế độ phân biệt chủng tộc bị tiêu diệt khiến cho hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa đế quốc bị sụp đổ hoàn toàn.