ĐÁNH NHAU VỚI CỐI XAY GIÓ
Trích: Đôn Ki-hô-tê – Xéc-van-tét
MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
Thấy rõ tài nghệ của Xéc-van-tét trong việc xây dựng cặp nhân vật bất hủ Đôn Ki-hô-tê, Xan-chô Pan-xa tương phản về mọi mặt; đánh giá đúng đắn các mặt tốt, mặt xấu của hai nhân vật ấy, từ đó rút ra bài học thực tiễn.
NỘI DUNG CẦN ĐẠT:
1.Tác giả: Xéc-van- téc (1547-1616) là nhà văn nổi tiếng của Tay Ban Nha thời phục hưng. Ông nổi tiếng với bộ tiểu thuyết Đôn Ki-hô-tê
2.Tác phẩm: sgk
3- Bố cục:
– Từ đầu đến không cân sức: Nhận thức của Đôn Ki-hô-tê
– Tiếp theo ….ngã văng ra: Đôn Ki-hô-tê gây chiến với cối xay gió.
– Còn lại: Quan niệm của hai thầy trò trước việc bị đau đớn, chuyện ăn và chuyện ngủ.
Phân tích:
1. Hiệp sĩ Đôn-Ki-hô-tê:
Đọc nhiều sách kiếm hiệp nên đầu óc Đôn Ki-hô-tê hoang tưởng nhìn thấy những chiếc cối xay gió thành những tên khổng lồ ghê gớm => Quyết giao chiến giết hết bọn chúng; “bởi đây là một cuộc chiến đấu chính đáng, và quét sạch cái giống xấu xa này khỏi mặt đất là phụng sự Chúa đấy” => Điều này cho thấy sự tĩnh táo và tầm nhận thức của Đôn Ki-hô-tê rất nhân văn trước cuộc đời.
Đúng là nghệ thuật lượng hóa vì trong con người Đôn Ki-hô-tê có cả phần điên và phần tĩnh.
+ Điên vì đánh nhau với cối xay gió.
+ Tĩnh vì khao khát cho con người có cuộc sống tốt đẹp hơn.
Bảng thống kê hành động của Đôn Ki-hô-tê trước và sau trận đấu.
Trước trận đấu |
Sau trận đấu |
Thét lớn |
Dịu giọng |
Cầu cứu nàng Đuyn-xi-nê-a |
Không nhắc gì đến nàng |
Lăm lăm ngọn giáo |
Ngọn giáo gãy tan tành |
Thúc con Rô-xi-nan-tê phi thẳng tới |
Cả người lẫn ngựa ngã chõng |
Tiếng cười của câu chuyện toát ra từ đâu?
– Từ hành động đánh nhau với cối xay gió của Đôn Ki-hô-tê.
– Từ sự tương phản trước và sau trận đấu.
– Từ sự tương phản giữa hai thầy trò.
– Từ những bàn luận về sách vở
– Từ thái độ trước nỗi đau đớn trước việc ăn ,uông, ngủ nghỉ
Ngoại trừ những nét điên rồ, Đôn Ki-hô-tê có những đặc điểm sau:
– Sống có lý tưởng: quét sạch mọi giống xấu xa khỏi mặt đất.
– Sẵn sàng liều mình vì lý tưởng cao đẹp.
– Thất bại không nãn lòng.
2. Giám mã Xan-chô Pan-xa:
Bảng so sánh những tương
phản giữa hai thầy trò.
phản giữa hai thầy trò.
Sự vật, hiện tượng |
Đôn Ki-hô-tê |
Xan-chô Pan-xa |
Cối xay gió |
Khổng lồ xấu xa |
Cối xay gió |
Cánh quạt |
Cánh tay dài ngẵng |
Chỉ là cánh quạt |
Thất bại |
Vì pháp sư Phơ-ren-xtôn |
Vì đánh nhau với cối xay gió |
Đau đớn |
Không rên la |
Mặc sức rên la |
Quan niệm sống |
Vì lý tưởng công bằng và tự do cho mọi người. |
Thực dụng vì bản thân mình |
Mục đích sống |
Xả thân vì lý tưởng đến cùng |
Hưởng thụ cá nhân |
Bản tính |
Ưa phiêu lưu mạo hiểm |
Nhát gan, lười biếng |
Sách vở |
Tôn sùng nhất nhất tuân theo |
Không biết gì về sách vở |
Suy nghĩ |
Viễn vông |
Thực tế |
Những đặc điểm của nhân vật Xan-cho Pan-xa:
– Sống thực dụng
– Ngay thẳng.
– Thích hưởng lạc thú (ăn, ngủ…)
Tác dụng của nghệ thuật tương phản ấy như thế nào ?
->Xây dựng cặp nhân vật theo lối tương phản. Sự tương phản ấy lại bổ trợ tính cách cho nhau (tính thực tế của giám mã – tính viễn vông của hiệp sĩ)
Bài học rút ra từ cặp thầy trò này?
– Làm người phải biết sống có ước mơ, lý tưởng và can đảm thực hiện ước mơ lý tưởng.
– Phải biết sống lạc quan.
– Phải yêu sách vở nhưng đừng quá mê muội để đến mức xa rời thực tế, viễn vông, điên rồ.
– Không quá thực dụng, không nên ích kỷ.
TỔNG KẾT:
Nghệ thuật tương phản có tác dụng khắc họa tính cách hai nhân vật: Đôn Ki-hô-tê thật nực cười nhưng cơ bản có những phẩm chất đáng quý; Xan chô Pan-xa có những mặt tốt song cũng bộc lộ nhiều điểm đáng chê trách.
