Cảm thụ: Sự tích hồ gươm

CẢM THỤ VĂN BẢN "SỰ TÍCH HỒ GƯƠM"

A. MỤC TIÊU BÀI HỌC:

          – HS nắm được nội dung NT văn bản.

          – Biết cách làm bài tập luyện tập cảm thụ.

B. HƯỚNG DẪN HỌC BÀI:

I – NỘI DUNG

*Hoạt động

Ôn kiến thức

1. Kể tóm tắt.

2. Nêu ý nghĩa

3. Một số chi tiết tưởng tượng kì ảo.

II – LUYỆN TẬP

HS thảo luận nhóm

 

Trả lời

 

 

Thanh Hoá chỉ là một địa phương.

 

 

 

 

HS nhắc lại khái niệm

 

 

 

 

 

 

 

Phân tích cách cho mượn gươm của ĐLQuân

 

 

 

 

 

 

 

GV hướng dẫn HS làm việc tập thể.

Phần I: Bài tập SGK

Bài 1: Trang 43 SGK

Bài 2: Trang 43 SGK

Không thể hiện được tính chất toàn dân trên dưới một lòng của nhân dân ta trong cuộc kháng chiến. Thanh Gươm Lê Lợi nhận được là thanh gươm thống nhất, hội tụ tương tưởng, tình cảm, sức mạnh của toàn dân trên mọi miền đất nước.

Bài 3: Trang 43 (Bài 2 Trang 20 SBT)

Nếu Lê Lợi trả gươm  ở Thanh Hoá thì nghĩa của truyền thuyết sẽ bị giới hạn, thu hẹp. Bởi vì, lúc này Lê Lợi đã về kinh thành Thăng Long và Thăng Long là thủ đô tượng trưng cho cả nước. Việc trả gơm diễn ra ở hồ Tả Vọng của kinh thành Thăng Long mới thể hiện hết tư tưởng yêu hoà bình và tinh thần cảnh giác của cả nước, của toàn dân. Hơn nữa, nó còn dẫn tới sự thay đổi địa danh làm cho địa danh trở nên thơ mộng, thiêng liêng, huyền thoại.

Bài 4:

* Khái niệm truyền thuyết.

* Các truyền thuyết đã học.

4 truyền thuyết đời vua Hùng

           Con Rồng            Truyền thuyết dựng nước

           Bánh chưng         Truyền thuyết nghề nông

           Sơn Tinh              Truyền thuyết trị thuỷ

           Thánh Gióng        Truyền thuyết giữ nước.

1 truyền thuyết đời Hậu Lê

Phần II: BT tăng cường.

Bài 1: Quá trình cho mượn khá phức tạp

– Lưỡi gươm dưới nước, chuôi gươm trên rừng ® nhân dân cả nước đồng lòng giết giặc ® khả năng cứu nước có ở khắp nơi.

– Trao vào vừa in ® sự nhất trí đồng lòng của ND.

– Sáng 2 chữ thuận thiên ® hợp lẽ trời.

– Lê Thân dâng gươm ® đề cao Lê Lợi

(Thuận ý trời – hợp lòng dân.

Bài 2: Chứng minh sự tích Hồ Gươm thể hiện những  điều.. nêu  định nghĩa truyền thuyết.

* Truyện kể về nhân vật Lê Lợi, liên quan sự kiện cuộc kháng chiến chống quân Minh thế kỷ 15. Sự việc LQ cho Lê Lợi mượn gươm thắng giặc Minh.

* Yếu tố tưởng tượng

– Rùa vàng biết nói đòi gươm.

– Lê Thân đánh lưới 3 lần nhặt lưỡi gươm, Lê Lợi nhận chuôi ® tra vừa in sáng chữa thuận thiên.

* Thái độ đánh giá của nhân dân

– Ca ngợi tự hào về người anh hùng Lê Lợi

Bài 3: Lập bảng thống kê ôn tập các truyền thuyết đã học.

Tác phẩm

N/V chính

Thời kỳ LS

Sự việc liên quan

Yếu tố tưởng tượng

Ý nghĩa

Con Rồng cháu Tiên

LLQ, 

Âu Cơ

Vua Hùng

– LLQ – Âu Cơ nòi Rồng giống Tiên

– Lấy nhau sinh bọc

– Chia con

– Lập nước

– Bọc trăm trứng, nở trăm con không bú mớm

– Giải thích suy tôn

– Biểu hiện ý nguyện đoàn kết