Câu 92: Những sự kiện lịch sử ảnh hưởng đến XH loài người sau CTTG2

Câu 92: Anh/chị hãy trình bày và phân tích nét chính của ba sự kiện lịch sử có ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của xã hội loài người từ sau Chiến tranh thế giới lần thứ hai đến nay.

(Đề thi HSG Quốc gia – Bảng A, năm 2000)

 

Hướng dẫn làm bài

Thí sinh cần chọn và nêu 3 trong 5 sự kiện dưới đây :

1. Sự hình thành hệ thống xã hội chủ nghĩa :

– Các nước dân chủ nhân dân Đông Âu thành lập, hệ thống chủ nghĩa xã hội hình thành và phát triển.

Thí sinh cần nêu cụ thể ngày, tháng các nước Dân chủ nhân dân Đông Âu thiết lập, nếu không, ít nhất phải nói được khi Hồng quân Liên Xô tấn công truy kích phát xít Đức…nhân dân và lực lượng vũ trang các nước Đông Âu đã nổi dậy phối hợp tiêu diệt phát xít, giành chính quyền và thành lập các nước Dân chủ nhân dân. ( có thể xem thêm tại đây )

Việc xây dựng chủ nghĩa xã hội chỉ cần nói được những nét khái quát, đã đạt được nhiều thành tựu

– Thắng lợi của Đảng Cộng sản trong cuộc cách mạng ở Trung Quốc (1946 – 1949) và việc thành lập nước Cộng hoà nhân dân Trung Hoa…

– Phân tích ảnh hưởng: chủ nghĩa xã hội hình thành hệ thống thế giới, có ảnh hưởng ngày càng rộng lớn…(Thí sinh có thể nêu thêm những thiếu sót, khuyết điểm trong xây dựng chủ nghĩa xã hội, dẫn tới những hậu quả gì?..)

2. Hội nghị Ianta và việc hình thành trật tự thế giới mới:

+ Hội nghị Ianta (2 – 1945), các nước Đồng minh thắng trận, trong đó chủ yếu là hai cường quốc Mĩ và Liên Xô đã thiết lập nên một trật tự thế giới mới sau chiến tranh theo khuôn khổ thoả thuận ở Ianta…(nội dung trật tự thế giới mới?)

+ Phân tích ảnh hưởng: Cuộc chiến tranh lạnh và sự đối đầu hai khối Đông – Tây.

3. Phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc ở châu Á, châu Phi và Mĩ Latinh :

+ Nêu nét khái quát các nước châu Á, châu Phi và khu vực Mĩ Latinh trước chiến tranh là thuộc địa, nửa thuộc địa,…,sau chiến tranh đến nay (giành được độc lập và đạt được nhiều thành tựu trong xây dựng kinh tế, xã hội).

+ Phân tích ảnh hưởng : Kết thúc thời kỳ thống trị của chủ nghĩa thực dân cũ trên thế giới…, khoảng cách phát triển giữa các nước phát triển và đang phát triển ngày càng thu hẹp…

4. Sự sụp đổ của hệ thống xã hội chủ nghĩa ở Đông Âu và tan rã của Liên Xô :

+ Trong những năm 1989 – 1991, cuộc khủng hoảng của chủ nghĩa xã hội ở các nước Đông Âu đã dân tới biến động ở Ban Lan, Hungragi, Tiệp Khắc,..quay trở lại theo con đường tư bản chủ nghĩa, Đảng của giai cấp công nhân bị chia rẽ,…tên nước, quốc kỳ, quốc khánh đều bị thay đổi lại, chủ nghĩa xã hội ở Đông Âu đã sụp đổ.

+ Sự tan vỡ của Nhà nước Liên bang Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Xô viết…

+ Phân tích tác động: Bộ mặt thế giới thay đổi, khu vực ảnh hưởng của chủ nghĩa xã hội bị thu hẹp, nhưng chủ nghĩa xã hội vẫn tồn tại và nhất định sẽ thắng lợi.

5. Cuộc cách mạng khoa học – k ĩ thuật lần hai :

+ Từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai, cuộc cách mạng khoa học – kĩ thuật lần hai bắt đầu và chỉ trOng thời gian ngắn (40 năm) đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng ở mọi lĩnh vực và đã tạo ra được lượng của cải vật chất bằng 19 thế kỷ rưỡi trước đó cộng lại. (nội dung cơ bản của các thành tựu).

+ Phân tích tác động: tạo ra bước nhẩy vọt của lực lượng sản xuất và năng suất lao động…, tạo ra sự thay đổi về cơ cấu dân cư, phương thức sinh hoạt và tiêu dùng trong đời sống xã hội,…chuyển sang nền văn minh mới…, nhiều vấn đề mang tính chất toàn cầu được đặt ra…Song cách mạng khoa học kĩ thuật không thể thay thế cho cuộc cách mạng xã hội để thủ tiêu các giai cấp bóc lột, xây dựng xã hội công bằng, văn minh.