Câu 49: Chiến lược toàn cầu của Mĩ

 (Đề thi HSG cấp THPT, Hà Nội, năm 2006) 

 

 

Hướng dẫn làm bài. 

a) Từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai đến nay, Mĩ đã thực hiện “Chiến lược toàn cầu” như sau : 

 

– Mục tiêu : 

 

 Ngăn chặn, đẩy lùi, tiến tới tiêu diệt các nước xã hội chủ nghĩa. 

 

 Đàn áp phong trào giải phóng dân tộc, phong trào công nhân… 

 

 Khống chế, nô dịch các nước đồng minh của Mĩ. 

 

– Chính sách cơ bản : Dựa vào sức mạnh Mĩ (thực lực). 

 

– Triển khai qua nhiều học thuyết cụ thể : 

 

  + Năm 1947 : Học thuyết Truman và chiến lược “ngăn chặn” …bị phá sản. 

 

  + Năm 1953 : Học thuyết Aixenhao và chiến lược “trả đũa ồ ạt” (đánh trả ngay)… quân phiệt hóa nước Mĩ, tìm cách “lấp chỗ trống” sau khi Pháp thất bại ở Đông Dương năm 1954, Anh thất bại ở Trung Cận Đông năm 1957. 

 

 + Năm 1961 : Học thuyết Kennơđi và chiến lược “Phản ứng linh hoạt”…

 

 + Năm 1969 : Học thuyết Níchxơn và chiến lược “Ngăn đe trên thực tế”… phá sản ở Việt Nam.

 

 +  Năm 1981 : Học thuyết Rigân và chiến lược “Đối đầu trực tiếp”, chạy đua vũ trang…

 

 + Năm 1993 : Bill Clintơn triển khai chiến lược “Cam kết và mở rộng” : Mềm dẻo nhưng vẫn thiên vị với Ixraen và vẫn duy trì căn cứ quân sự và quân đội ở Nhật Bản, Hàn Quốc…

 

 +Từ năm 2001 đến 2008 : Buss (con) thi hành chính sách cứng rắn…

 

b) Nhận xét :

 

– Thất bại :

 

+ Thắng lợi của Cách mạng Trung Quốc 1949.

 

+ Thắng lợi của Cách mạng Cuba 1959.

 

+ Thắng lợi của Cách mạng Việt Nam 1975.

 

+ Thắng lợi của Cách mạng Hồi giáo Iran 1979.

 

+ Vụ khủng bố 11 – 9 – 2001.

 

– Thành công :

 

+ Góp phần quan trọng làm sụp đổ chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô và Đông Âu.

 

+ Thắng lợi trong chiến tranh vùng Vịnh chống Irắc (1990 – 1991).